Wij zijn niet geëvolueerd om ons een waarheidsgetrouw beeld van onze wereld te vormen. De mens denkt in woorden en beelden die losgekoppeld zijn van de fysieke werkelijkheid. Deze verbeelde werkelijkheid lijkt vaak reëler dan wetenschap, logica en gezond verstand. Tijdens het grootste deel van onze geschiedenis wisten we groepen in stand te houden door [...]
Er is maar één manier om de doelstellingen van het Parijs-akkoord te halen: het actief inperken van de ‘materiële doorvoer’ van de wereldeconomie, oftewel door degrowth, of ‘ontgroeien’. (Zie ook Grootschalige ontkoling.) Hierover gaat het artikel ‘Ontgroeien: een theorie van radicale overvloed’ van Jason Hickel in de rubriek Economie. Beleidsvoorstellen richten zich bij degrowth enerzijds op [...]
Bedrijven die aanvankelijk in steden of stedelijke gebieden tot ontwikkeling kwamen, maar de vrijheid hebben verworven om deze broedplaatsen te verlaten en de sprong naar elders te nemen, brengen vestigingen naar afgelegen regio’s die zelf geen importvervangende steden hebben. Dit is het onderwerp van aflevering 8 en volgende van het vierde artikel van de serie [...]
In 1960 richtten Venezuela, Saoedi-Arabië, Iran, Irak en Koeweit de OPEC (Organisatie van Olie-Exporterende Landen) op. OPEC had tot doel meer invloed te krijgen op de prijsvorming en dus hogere staatsinkomsten te realiseren. Dit komt aan de orde in aflevering 13 van het artikel ‘Olie’ in de rubriek Energie. De (pogingen tot een) olieboycot komen [...]
De gewezen minister van oorlog van de VS Donald Rumsfeld werd beroemd met zijn unknown unknowns. Hij maakte het onderscheid dat je (in een oorlog) bekende en onbekende gevaren hebt, maar dat je de onbekende gevaren weer kunt onderscheiden in gevaren die je (eventueel) zou kunnen verzinnen (de known-unknowns) en gevaren waarvan je vooraf totaal [...]
De kwestie waar de wereld vandaag voor staat is niet: ‘Hoe kan het kapitalistisch systeem hervormd worden zodat het zijn vermogen terugkrijgt om effectief eindeloze kapitaalaccumulatie na te jagen?’ Dat gaat niet lukken. De kwestie is geworden: ‘Wat zal dit systeem vervangen?’ En dat is zowel een vraagstuk voor de 1% rijksten als voor de [...]
Bij een oligarchie is de macht in handen van een kleine groep van mensen die behoren tot een bevoorrechte klasse of stand. Zie verder onder Oligarchie bij Wikipedia: Meritocratie, zegt Wikipedia, is een maatschappijmodel waarin de sociaal-economische positie van elk individu is gebaseerd op zijn of haar verdiensten (merites). Hierbij gaat het dus niet direct [...]
De spektakelmaatschappij à la Guy Debord en haar onstoffelijke consumptie (maar vaak heel stoffelijke productie) komt aan de orde in aflevering 16 (en 18) van het artikel ‘Eindeloze exponentiële groei’ in de rubriek Ontwrichting. (Het gelijknamige boek is uitgegeven door uitgeverij IJzer.) Zie ook consumentisme en Maslow, Abraham en het klimaat. Zie in verband hiermee [...]
Het verschil tussen ontwrichting en ineenstorting wordt beschreven door Thomas Homer-Dixon in aflevering 1 van het artikel ‘De kwetsbaarheid van netwerken’ in de rubriek Ontwrichting. In aflevering 2-3 behandelt hij de twee kenmerken verbondenheid en snelheid bij netwerken. De hele rubriek Ontwrichting handelt natuurlijk over de verschillende manieren waarop ontwrichting en ineenstorting dreigt. Srecko Horvat geeft [...]
Hoosbuien die eens in de zoveel eeuwen horen voor te komen, volgen elkaar veel vaker op. Het aantal overstromingen is sinds 1950 meer dan vervijftienvoudigd. U leest hierover in aflevering 11 van het artikel ‘De race van ons leven’ in de rubriek Ontwrichting. De slotaflevering 18 van artikel 2 van de serie ‘Kroniek van een [...]