Na de identiteit, rede, hartstocht en overtuigingen is nu het woord aan de filosofie. De Franse filosoof Dany-Robert Dufour onderscheidt behoeften en verlangens, zo lezen we in het boek Dwalen in het antropoceen van René ten Bos. Het verschil: bij behoefte wil je eten, bij verlangen wil je lekker eten, waar en wanneer je maar wilt. Over de gevolgen hiervan gaat het in aflevering 29 en volgende van het artikel ‘Te laat – de hinder van kolossale barrières’ in de rubriek Ontwrichting.

Historisch werd een teveel aan verlangen ingetoomd. Het kapitalisme draaide dat om: het verlangen moet zijn tomeloze gang kunnen gaan. Maar dat leidde tot excessen die nu ons voortbestaan bedreigen. Dufour stelt nu dat de discussie moet gaan over de wijze waarop het verlangen steeds van vorm of gestalte verandert. Ooit waren we namelijk allemaal neurotisch, nu zijn we pervers.

Wij blijven als soort, evolutionair gezien, in bepaalde opzichten onvolwassen, ‘niet-vastgesteld’ (‘neotonisch’ noemt Dufour dat). Het kan met ons alle kanten op en dat gebeurde dan ook met de totale bevrijding van het verlangen door het neoliberalisme. Het echte leven is een onbekommerd leven in een perfect lichaam. Het verlies van zelfcontrole is het ontstaansmoment van het liberaal-kapitalisme en is versneld met het neoliberalisme. Daarover gaat aflevering 30. Het doel is genieten zonder terughouding, ook als dat de ander pijn veroorzaakt. Niet alleen het genieten is obsceen, eigendom blijkt dat ook te zijn en dat sluit waardigheid uit. Wie niet genoeg heeft of helemaal niet heeft, doet iets niet goed. De samenleving wordt daarmee ook een zone waarin onvrede permanent aanwezig is.

Het verlangen wordt geïndividualiseerd. Alles draait om het IK. De wereld komt op de tweede plaats. Wat dit betekent behandelt aflevering 31. Filosofen vergoelijkten dit met de bewering dat wellust en imperfectie op individueel niveau niet per se tot een ontaarde samenleving hoeven te leiden. Dit idee acht Dufour catastrofaal, want het verandert de vórm waarin het mensenleven gestalte krijgt drastisch. De mens wordt nu immers begrepen als een perverseling die alleen en altijd zijn eigen genot najaagt. Zo wordt de klimaatontwrichting psychologisch-filosofisch in zekere zin onvermijdelijk. Een oplossing hebben we niet.